वैदिक ग्रन्थहरुमा गुरूत्वाकर्षण

Author:
Shantiman Shrestha:

#हजारौं वर्षअघि रचना भएको वैदिक शास्त्रहरुमा पृथ्वी , सुर्य र व्रन्हान्ड सम्बन्धी सम्पुर्ण रहस्यहरु उदघाटन भएको छ । सुर्य सिद्धान्तमा सुर्य र पृथ्वी विचको दुरि , पृथ्वीले सुर्यको परिक्रमा गर्न लाग्ने समय , सुर्यको प्रकाश पृथ्वी सम्म आइपुग्न लग्ने समय लगायत तमाम रहस्य हरु किटान गरिएको छ।
वैदिक ग्रन्थहरुमा गुरूत्वाकर्षण (Law Of Gravitation) को सिद्धान्त सम्बन्धि कैयौं शुत्रहरु छ्न जसलाइ बुझ्न नसक्दा हामिहरु सर आइज्याक न्युटनलाइ गुरुत्वाकर्षण नियमको प्रतिपादक मान्दै र पश्चिमीहरुलाइ बैज्ञानिक खोजको सम्पुर्ण श्रेय दिंदै आफ्नै पुर्खाको अनमोल खोज प्रती विमुख भैरहेका छौं । थाहा छैन यहाँका शिक्षाशास्त्रीहरु , शिक्षा नीति तर्जुमा गर्ने हर्ताकर्ताहरु र पाठ्यक्रम तयार गर्ने महाशयहरु कसको ईसारा बमोजिम र कसको कस्तो स्वार्थपूर्तिका लागि पाठ्यक्रम तयार गर्छन । सापेक्षतावादको सिद्धान्त , अणु-परमाणुको सिद्धान्त , चुम्बकीय ध्रुब सम्बन्धि सिद्धान्त (वास्तुशास्त्र यसैमा आधारित छ) ; पानीलाइ बरफ बनाउने विधि , ब्याट्रीको सिद्धान्त , विमान सम्बन्धी सिद्धान्त , सुर्यको प्रकाशमा सात ओटा रंग हुन्छन भन्ने सिद्धान्त लगायत खगोल विज्ञान सम्बन्धी सम्पुर्ण सिद्धान्त, प्लास्टिक सर्जरी को विधि लगायत हजारौं बैज्ञानिक खोजहरु हाम्रा ऋषिहरुले हजारौं वर्षअघि खोज गरिसकेका थिए ।
३०० वर्ष अघिसम्म पश्चिमले पृथ्वी चेप्टो छ भन्दै थियो , ग्यालेलियो ग्यालेलीले पृथ्वी गोलो छ भनेर घोषणा गरेबापत ग्यालेलियोको घोषणा बाइबिलको मान्यता बिपरित रहेको र बाइबिलको मान्यता बिपरितका सम्पुर्ण मान्यताहरु झुठ हुन भन्दै चर्चले उनको मृत्युदण्डको माग सहित उनलाइ अदालतमा उभ्याएका थिए । ग्यालेलियोले पृथ्वी चेप्टो छ भनि अदालतमा झुठ बोलेर आफ्नो ज्यान जोगाएका थिए।
हजारौं वर्षअघि रचना भएको वैदिक शास्त्रहरुमा पृथ्वी , सुर्य र व्रन्हान्ड सम्बन्धी सम्पुर्ण रहस्यहरु उदघाटन भएको छ । सुर्य सिद्धान्तमा सुर्य र पृथ्वी विचको दुरि , पृथ्वीले सुर्यको परिक्रमा गर्न लाग्ने समय , सुर्यको प्रकाश पृथ्वी सम्म आइपुग्न लग्ने समय लगायत तमाम रहस्य हरु किटान गरिएको छ।
३०० वर्ष अघिसम्म पश्चिमको यो मान्यता थियो कि रगतको संचालन कलेजोले गर्छ यसर्थ रक्त संचालनमा खराबी आएमा कलेजोको जाँच गरिन्थ्यो , डा.कृश्चियन बर्नार्डले पश्चिममा पहिलोपटक रगतको संचालन मुटुले गर्छ भन्दा उनलाइ पनि चर्चले दिनु सम्मको सास्ती दिएका थिए र उनलाइ उनी कार्यरत अस्पतालको जागिर बाटै निकाला गरेका थिए।
तर हजारौं वर्ष अघिनै यहाँका आयुर्वेदिक ग्रन्थहरुमा हृदय र रक्तसंचाल्न सम्बन्धि सम्पुर्ण तथ्यहरुको किटानी गरिएको छ तर दुर्भाग्य हामी हाम्रा सन्ततीहरुलाइ अझै पनि रक्तसंचालन मुटुले गर्छ भनेर पत्ता लगाउने डा.कृस्चियन बर्नार्ड र पृथ्वी गोलो छ भनेर पत्ता लगाउने ग्यालेलियो ग्यालिली हुन भनेर पढाइरहेका छौं। यस आलेखमा वैदिक शास्त्रहरुमा वर्णित गुरूत्वाकर्षण (Law Of Gravitation) को सिद्धान्त सम्बन्धि छोटो चर्चा गर्नेछौं।
बृहत् उपनिषदमा वर्णित गुरुत्वाकर्षण सम्बन्धी सिद्धान्त :-

बृहत् उपनिषद मा गुरूत्वाकर्षण सम्बन्धी सिद्धान्तलाई "आधारशक्ती" को रुपमा वर्णन गरिएको छ। बृहत् उपनिषदका अनुसार "आधारशक्ती" २ किसिमको हुन्छ।
१. - ऊर्ध्वशक्ति = मास्तिर खिचिने शक्ति जस्तो: अग्नि माथितिर खिचिएर जान्छ।
२. - अधःशक्ति = तलतिर खिचिएर जाने शक्ति जस्तो : पानी तलतिर खिचिएर वा वगेर जान्छ त्यस्तै ढुङ्गा लगाएत अन्य वस्तुहरु।
यस उपनिषदमा वर्णित शुत्र हेरौं:-

अग्नीषोमात्मकं जगत् ।
( बृ० उप० २.४ )
आधारशक्त्यावधृतः कालाग्निरयम् ऊर्ध्वगः ।
तथैव निम्नगः सोमः । ( बृ० उप० २.८ )
अर्थात:
सारा जगत अग्नि र सोमको समन्वय हो अग्नि को स्वभाव ऊर्ध्वगति हुन्छ र सोमको गति अधोःशक्ति हुन्छ।यी दुई शक्तिको आकर्षणले नै संसार रोकिएको छ।
महर्षि पतञ्जलीले आफ्नो ग्रन्थ व्याकरण महाभाष्य मा गुरूत्वाकर्षण को नियम उल्लेख गर्दै लेखेका छन :
"लोष्ठः क्षिप्तो बाहुवेगं गत्वा नैव तिर्यक् गच्छति नोर्ध्वमारोहति ।
पृथिवीविकारः पृथिवीमेव गच्छति आन्तर्यतः"
अर्थात् :-
पृथ्वीको आकर्षण शक्ति यसप्रकारको छ कि यदि माटो को डल्लो माथी फ्याँकियो भने त्यसले आफ्नो वेग पुरा गरेपछी न त टेढो जान्छ न त अझ माथी जान्छ - जुन कि पृथ्वीको विकार हो यसैले पृथ्वी तिर नै फर्कन्छ।
भास्कराचार्य द्वितीय ले आफ्नो ग्रन्थ "सिद्धान्तशिरोमणि" मा लेखेका छन :-
"आकृष्टिशक्तिश्चमहि तया यत्
खस्थं गुरूं स्वाभिमुखं स्वशक्त्या ।
आकृष्यते तत् पततीव भाति
समे समन्तात् क्व पतत्वियं खे ।।"
अर्थात :-
पृथिवीको आकर्षण शक्ति छ जसको कारण पृथ्वीले माथिको गर्हुङ्गो वस्तुलाई आफुतिर आकर्षित गर्छ। उक्त वस्तु पृथ्वीतिर खसेको प्रतीत हुन्छ। पृथ्वी स्वयं चाहिँ सुर्य ईत्यादिकी आकर्षणको कारण रोकिएको छ ; यसैले यो निराधार आकाशमा स्थित छ तथा न त यो आफ्नो स्थानबाट हट्छ न त खस्छ। यो आफ्नो अक्षमा घुम्छ।
वराहमिहिर ले आफ्नो ग्रन्थ "पञ्चसिद्धान्तिका" मा लेखेका छन :-
पंचभमहाभूतमयस्तारा गण पंजरे महीगोलः ।
खेयस्कान्तान्तःस्थो लोह इवावस्थितो वृत्तः ।।
अर्थात :-
तारासमूहरूपी पंजरमा गोलो पृथ्वी यस प्रकारले रोकिएको छ जस्तो कि दुई ठुला चुम्बकको बिचमा फलाम।
(बराहमिहिर को माथिको शुत्रले पृथ्वी गोलो छ भन्ने , गुरुत्वाकर्षणको सिद्धान्त र चुम्बकीय ध्रुबको सिद्धान्त पनि एकसाथ प्रष्ट्याउँछ।)
आचार्य श्रीपतिले आफ्नो ग्रन्थ "सिद्धान्तशेखर" मा उल्लेख गरेका छन :-
"उष्णत्वमर्कशिखिनोः शिशिरत्वमिन्दौ,.. निर्हतुरेवमवनेःस्थितिरन्तरिक्षे ।।
नभस्ययस्कान्तमहामणीनां मध्ये स्थितो लोहगुणो यथास्ते ।
आधारशून्यो पि तथैव सर्वधारो धरित्र्या ध्रुवमेव गोलः ।।"
अर्थात :-
पृथ्वी अन्तरिक्षमा अडिनु यसै प्रकारले स्वभाविक छ जस्तो सुर्यमा गर्मी , चन्द्रमा शितलता र वायुमा गतिशीलता । दुई ठुला चुम्बकको बिचमा फलामको डल्लो स्थिर रहन्छ त्यसैप्रकारले पृथ्वी पनि आफ्नो कक्षमा रोकिएको छ।
६००० वर्ष पहिला नै ऋषि पिप्पलाद ले प्रश्न उपनिषद् मा उल्लेख गरेका छन:-
"पायूपस्थे - अपानम् ।
पृथिव्यां या देवता सैषा
पुरुषस्यापानमवष्टभ्य० ।
पृथिव्याम् अभिमानिनी या देवता ...
सैषा पुरुषस्य अपानवृत्तिम् आकृष्य....
अपकर्षेन अनुग्रहं कुर्वती वर्तते ।
अन्यथा हि शरीरं गुरुत्वात् पतेत् सावकाशे वा उद्गच्छेत् ।"
अर्थात :-
अपानवायु द्वारा नै दिसा-पिसाव तल आउँछ। पृथ्वीले आफ्नो आकर्षण शक्तिको माध्यमले नै मनुष्यलाइ धर्तिमै रोकेको छ नत्र मनुष्य आकासमा उड्थ्यो ।
पृथ्वीको गुरूत्वाकर्षण सम्बन्धी वैदिक शास्त्रमा उल्लेखित केही शुत्रहरुको बारे माथी चर्चा गरियो ; अन्य कैयौं ग्रन्थमा यस सम्बन्धि विस्तृतमा उल्लेख छ । हाम्रा स्वनामधन्य शिक्षाशास्त्रीहरु चाहिँ गुरुत्वाकर्षणको नियमलाइ सर आइज्याक न्युटनको नाममा "Newton's Law Of Gravitation" भन्दै झुठ कुरा घोकाइराखेका छन अझ उसलाइ जसको पुर्खाले हजारौं वर्ष पहिलानै गुरुत्वाकर्षणको नियम प्रतिपादन गरिसकेका थिए।
शिक्षाविद भै टोपलिएका यी उल्लूहरुको खोपडीमा थोरैपनि समझ बाँकी रहेछ भने गुरुत्वाकर्षणको नियमलाइ "Newton's Law Of Gravitation" होइन "Nature's Law Of Gravitation" लेखोस पाठ्यक्रममा ( के न्युटन जन्मनु अघि पृथ्वीको गुरुत्वाकर्षण शक्ति नै थिएन ?????? ) र नेपालका शिक्षकहरुको खोपडीमा गोबर होइन गिदि छ भने गुरुत्वाकर्षणको सिद्धान्त प्रतिपादन गर्ने तिम्रा पुर्खाहरु हुन भनेर पढाउन ।
मैकालेले भनेका थिए - " पुर्वीयहरुलाइ प्राचीन ऋषिहरुको अनमोल खोजको बारे जानकारी दिनु हुँदैन , यिनका पुर्खाले गरेको सम्पुर्ण खोजहरु दबाउन पर्छ नत्र यिनिहरु कहिल्यै पनि हाम्रो गुलाम हुन तयार हुँदैनन।"

भारतियहरुको मानसपटल बाट पुर्खाले खोज गरेको तमाम बैज्ञानिक रहश्यहरु विस्मृत गराउन मैकालेले बेलायती सरकारको गुप्त योजना मुताबिक शिक्षा नीति बनाएका थिए र सोही अनुसार पाठ्यक्रम तयार गरेका थिए - मैकालेको योजना मुताबिक तयार गरिएको पाठ्यक्रम भारत - नेपालमा हालसम्म पढाइ भैरहेको छ - अन्य देशहरूको कुरै नगरौं। मैकालेले भनेका थिए - " पुर्वीयहरुलाइ प्राचीन ऋषिहरुको अनमोल खोजको बारे जानकारी दिनु हुँदैन , यिनका पुर्खाले गरेको सम्पुर्ण खोजहरु दबाउन पर्छ नत्र यिनिहरु कहिल्यै पनि हाम्रो गुलाम हुन तयार हुँदैनन।"
मैकालेले हाम्रो पुर्खाले गरेको सम्पुर्ण अनमोल खोजहरु दबाउन र जनमानसको मस्तिष्कबाट ती खोजहरुको बारे सम्पुर्ण तथ्य विस्मृत गराउन लिएको खुराफाती शिक्षा नीतिलाई कार्यान्वयन गर्न Peace Core नामको INGO नेपाल छिरेको थियो - कुखुराको खोरमा छट्टु श्याल छिरे झैं .... दुर्भाग्य मान्नुपर्छ तुलनात्मक रुपले राष्ट्र्वादी र देशप्रेमी मानिएको राजा महेन्द्रले पंचायति व्यवस्थालाइ पश्चिमा देशहरुबाट आधिकारिक मान्यता दिलाउने मेसोमा Peace Coreलाई नेपाल प्रवेशको अनुमती प्रदान गरेका थिए । Peace Coreको आन्तरिक नियत बुझेर उनले केही वर्ष नरोकेको होइन तर काँग्रेस र भारतको त्रास देखाएर पश्चिमाहरु Peace Core को नाममा नेपाल छिर्न सफल भैछाडे ।
यो खुराफाती INGO ले आफ्नो पहिलो निशाना नेपालको शैक्षिक पाठ्यक्रमलाई बनायो किनकी उनिहरुलाइ थाहा छ तथ्यगत र वास्तविकतामा आधारित पाठ्यक्रम तयार हुने हो भने यो धर्तिमा एउटा पनि चिज यस्तो बच्ने छैन जुन पश्चिमिहरुले हामिले भन्दा पहिले पत्तालगाएको , जानेको वा बुझेको होस । समृद्धीकै कुरा गरौं , आज पश्चिम जुन स्थितिमा छ र सम्पन्नताको शिखर चुमेको भनिन्छ त्यो भन्दा कैयौं गुणा सम्पन्नता र वैभवता पुर्वले भोगेको र चुमेको थियो ।
वास्तवमा पस्चिमको यो सम्पन्नता कृतृम हो ; पश्चिमको यो सम्पन्नताको पछाडि युद्ध , हतियारको व्यापार , करोडौं नागरिकको रगत , खुराफात लुकेको छ । विश्वमा युद्ध मात्र रोकिने हो भने यिनको कथित सम्पन्नता एकाएक ९०% ले तल झर्छ , यसको कारण छ । फ्रान्स , बेलायत , रुस , अमेरिका , जर्मनी लगाएतका कथित सम्पन्न राष्ट्रको मुल आम्दानी नै हतियारको बिक्री हो ।