Tuesday, September 12, 2017

शेयर बजारको 'क' 'ख' र लगानी

शेयर बजारको 'क' 'ख' नपढी आउने धेरै टिक्न सक्दैनन । भदौरे भेल जस्तै आउँछन् अर्कालाइ बगाउन खोज्छन तर सक्दैनन अनि आफैं बगेर जान्छन ।
अहिले एक क्लिक गरेको भरमा सुचना जानकारी आउँछ तर यस्ता सूचना र जानकारी हेर्न भने पट्क्कै जाँगर लाएको देखिन्न ।  उचित ज्ञान जानकारी विना कुनै  पनि पेशा व्यवसाय गर्न सकिन्न । त्यसकारण सकेसम्म आफैंले पर्याप्त ज्ञान लिएर मात्रै आउनुस ।
बजार छिरेको दिनदेखी फलानोको हकप्रद कहिले आउँछ, एफपिओ किन नआएको वा सबैले दिइसके यसले किन नदिएको, बोनस कहिले आउँछ भनेर एकोहोरो पछि नलाग्नुस । शेयर लगानी प्रतिफलमा आधारित लगानी हो । कम्तिमा कम्पनीको आधारभूत पक्ष कस्तो छ भन्ने जानकारी लिएमा कम्पनीले पूँजी थप्नुपर्छ वा पर्दैन सामान्यतया जानकारी पाउन सकिन्छ । बैंकको व्यवसाय आफ्नो पूँजीको आधारमा हुन्छ । जति बढ्दो निक्षेप हुन्छ सोहि मात्रामा बैंकले पूँजी बढाउनु पर्छ । पूँजी बढाउन आर्जित आम्दानी पूँजीकरण गर्नु पर्छ । व्यवसायको आकार बढ्दो हुन्छ । आज जति पूँजीले व्यवसाय हुन्छ भोलि त्यति पूँजीले व्यवसाय चल्दैन पूँजी थपिरहनुपर्छ । सम्भवत नेपालमा निजि बैंक खुल्दा ५ करोड पूँजी थियो होला अहिले त्यही बैंकको पूँजी ८ अर्बको हाराहारीमा पुगिसकेको छ र अझ बढ्दो छ । स्मरण रहोअ केन्द्रीय बैंकले २ अर्ब पूँजी तोक्दा केही बैंकको पूँजी ५ अरबको हाराहारीमा पुगिसकेको थियो ।
प्राय सबै व्यवसायको पूँजी बढ्नै पर्छ तर जलविद्युतलाई भने हरेक साल पूँजी हाल्नुपर्दैन किनकि यो स्थिर व्यवसाय हो । यस्ले उत्पादन शुरु गरेको दिन जति क्षमता धारण गरेको हुन्छ अन्तिमसम्म त्यति नै हुन्छ । आम्दानी पनि करिबकरिब स्थिर नै हुन्छ ।
त्यही भएर व्यवसायको बढ्दो आकार हेरेर र कम्पनी चिनेर लगानी बढाऔं । लगानी गरेपछि लाभ प्राप्त हुन्छ नै ।
तर शेयरमा लगानी गरेपछि रातारात नयाँ जुनि फेरिने गरि लाभ कुम्ल्याउन आएको भए कृपया यता नआउनुस । लगानीको अरु क्षेत्र खोज्नुस ।
शेयर बजार अति सम्वेदनशिल र जोखिमयुक्त छ ।

कर्मचारी र शेयर कारोबार

कर्मचारीले कारोबार गर्न पाउँछन् कि पाउँदैनन् ?   प्रतिभूति (शेयर) बजार पैसा छाप्ने मेशिन हो भन्ने एक किसिमको भाष्य बनेको छ । यथार्थमा यस्तो ...